Przemoc to intencjonalne i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw innej osobie. Narusza godność, prawa i dobra osobiste.Powoduje cierpienie i szkody. Rodzaje przemocy dotykają większości sfer naszego życia.
To ważne!!!
NIE MA USPRAWIEDLIWIEŃ DLA PRZEMOCY. ZAWSZE REAGUJ NA PRZEMOC! PRZEMOC Z CZASEM ESKALUJE, CZYLI ZDARZA SIĘ CORAZ CZĘŚCIEJ I MOCNIEJ
|
RODZAJE PRZEMOCY
-
Przemoc fizyczna
„Moja matka biła mnie po twarzy i dawała mi klapsy. Zawsze nazywała to dobrym wychowaniem Twierdziła, że skoro nie używa pasa, to mnie nie powinno boleć”- Anna
„ Mój partner nigdy mnie nie uderzył, ale kiedy się kłóciliśmy, stawał bardzo blisko mnie i napierał na mnie całym swoim ciałem, żebym nie mogła się ruszyć” – Monika
Przemoc fizyczna to nie tylko bicie (ręką, pasem, smyczą) ale też:
- popychanie,
- obezwładnianie,
- szczypanie, kopanie, duszenie,
- parzenie,
- używanie broni,
- porzucenie w niebezpiecznej okolicy,
- zmuszanie do spożywania alkoholu lub narkotyków,
- Przemoc psychiczna.
„Nie będziesz się widywała ze swoimi znajomymi. To są kretyni – tak często krzyczał mój partner. Nigdy nie mogłam zrozumieć co im zarzuca, ale z lęku przestałam odbierać telefony i ucięłam całkowicie kontakty z nimi” – Renata
„Nigdy nie zapomnę jak ojciec powiedział, że nie jestem jego córką. Często zarzucał matce zdrady i wyzywał ją. Czasami myślałam, że nie powinnam istnieć” – Agnieszka
2. Przemoc psychiczna przejawia się jako:
- Zawstydzanie -> szereg zachowań mających na celu wywołanie w drugiej osobie uczucia wstydu. Takie działania sprawca podejmuje wobec osoby krzywdzonej, która jest dorosła. Bywają one również podejmowane przez rodziców wobec dzieci i prowadzą do tak negatywnych konsekwencji wychowawczych jak poczucie niższości, izolacja czy perfekcjonizm.
- Wyśmiewanie –> negatywne komentarze na temat opinii, poglądów, przekonań, religii, pochodzenia czy płci.
- Wmawianie choroby psychicznej –> zarzucanie innej osobie szeregu zaburzeń, uporczywe przekonywanie, że jest chora
- Kontrola i ograniczenie kontaktów –> zachowania wynikające z nadmiernej potrzeby decydowania o życiu innej osoby. Ofiary czują w takich sytuacjach złość i bezradność.
- Stalking –> uporczywe nękanie, które prowadzi do wzbudzenia strachu w ofierze. Najczęściej sprawcami są partnerzy lub osoby bliskie.
- Izolowanie, zamykanie –> izolacja od rodziny, przyjaciół lub w ogóle świata zewnętrznego, która ma na celu ograniczenie możliwości uzyskania wsparcia i zapewnienia sobie bezpieczeństwa. Sprawca może bezpośrednio zabraniać spotkań lub tylko „obrzydzać” kontakty z innymi.
- Grożenie samobójstwem lub nagłym pogorszeniem stanu zdrowia -> specyficzny rodzaj przemocy występujący najczęściej wśród bliskich sobie osób lub członków rodziny. Osoba stosująca przemoc stara się wywołać w swojej ofierze strach i poczucie winy)
- Mobbing -> przemoc w pracy występująca zarówno w relacji przełożony – pracownik, jak i wśród współpracowników. Przykładem takich zachowań są m.in. oszczerstwa, pogróżki, tworzenie mitów na temat życia zawodowego i prywatnego ofiary, zmuszanie do nadmiarowej ilości pracy czy wulgaryzmy w miejscu pracy.
3. Przemoc seksualna
„ Mój dziadek często komentował mój strój i wygląd fizyczny. Patrzył na mnie obrzydliwie. Wtedy myślałam, że to ze mną jest coś nie tak” – Małgosia
„Kiedy reagowałem oburzeniem na oglądanie zdjęć nagich osób lub dzieci, moja partnerka wybuchała śmiechem. Wtedy często wyśmiewała się też ze mnie i moich zachowań w trakcie stosunku” – Mariusz
Przemoc seksualna to przymus brania udziału w każdym niechcianym zachowaniu seksualnym obejmującym:
- zmuszanie do seksu,
- dotykanie miejsc intymnych,
- obmacywanie,
- seksualne komentarze,
- zmuszanie do oglądania pornografii,
- krytyka zachowań seksualnych,
- pedofilia (wszelkie zachowania osoby dorosłej wobec dziecka, które nie weszło jeszcze w okres dojrzewania, mające na celu podniecenie i zaspokojenie potrzeb seksualnych sprawcy. Niezwykle istotnym aspektem jest tutaj zwrócenie uwagi na motywację – kochający rodzice też przytulają, całują swoje dzieci i nie ma to nic wspólnego z pedofilią) UWAGA: Czyny takie nie są dokonywane wyłącznie przez pedofilów, lecz także przez osoby, dla których dziecko jest łatwiej dostępne jako obiekt seksualny niż partner dorosły
- kazirodztwo (współżycie seksualne między spokrewnionymi osobami. Specyficznym przykładem jest nadużywanie dzieci przez rodziców, a konsekwencje takich nadużyć są niezwykle dotkliwe. Zależność występująca w relacji uniemożliwia ucieczkę czy obronę. Najczęściej taki rodzaj przemocy powtarzacza się latami i wywołuje ogromne zmiany w ofierze).
4. Przemoc ekonomiczna
„ Za każdym razem jak szłam na zakupy, musiałam prosić mojego męża o pieniądze. Po zakupach musiałam mieć wszystkie paragony. Mąż kazał mi wielokrotnie tłumaczyć się z każdej wydanej złotówki” – Mariola
„Pomimo trudnej sytuacji materialnej partnerka zmuszała mnie do zaciągania kolejnych pożyczek. Nigdy nie chciała mi dać mi dostępu do naszego konta bankowego.” – Paweł
Przemoc ekonomiczna polega na podporządkowaniu sobie danej osoby za pomocą pieniędzy poprzez:
- odbieranie zarobków i kart kredytowych,
- nadmierną kontrolę wydatków,
- zakazywanie podjęcia pracy,
- zmuszanie do zaciągania kredytów.
5. Cyberprzemoc
„Mój były partner po rozstaniu zaczął zasypywać mnie swoimi nagimi zdjęciami. Gdy go zablokowałam, włamał się na moją skrzynkę mailową.” – Katarzyna
„Nigdy nie zapomnę, gdy grupa dziewczyn z klasy nagrała mnie podczas przebierania po lekcji wf i udostępniła film innym na facebooku. Nie rozumiałam, czemu tak mnie potraktowały.” – Oliwia
Cyberprzemoc to zachowanie, które krzywdzi emocjonalnie i odbywa się przy użyciu Internetu lub urządzeń elektronicznych np. telefonów komórkowych.
Istnieje wiele rodzajów cyberprzemocy:
- Cyberstalking- uporczywe i natarczywe nękanie wbrew woli danej osoby poprzez wysyłanie informacji, obrazów, linków. Przykładem może być częste wysyłanie komuś e-maili i informacji za pomocą komunikatorów, czatów lub powtarzające się negatywne komentarze.
- Flaming- świadome zaognianie wymiany zdań między użytkownikami w różnego typu serwisach dyskusyjnych, które ma doprowadzić do zmiany pierwotnego tematu rozmowy i eskalacji agresji.
- Grooming– uwodzenie, nawiązanie z dzieckiem relacji w celu wykorzystania seksualnego. Uwodzenie jest procesem, na który składa się szereg działań sprawcy. Obejmuje nawiązanie kontaktu z ofiarą i zdobycie jej zaufania przy użyciu technik manipulacyjnych. Działania te mają doprowadzić do stworzenia relacji o podłożu seksualnym.
- Phishing– wyłudzanie danych osobistych i informacji majątkowych, np. danych logowania, szczegółów karty kredytowej. Przykładem jest też podszywanie się pod inną osobę lub instytucję oraz kierowanie na fałszywą stronę w celu kradzieży ważnych poufnych danych.
- Spoofing– podszywanie się pod kogoś lub coś innego przy użyciu Internetu. Hakerzy mogą np. wysyłać e-maile, które wyglądają, jakby pochodziły od kogoś, komu ufasz, aby w ten sposób wyłudzić prywatne dane. Mogą też wykorzystać spoofing IP lub DNS, żeby oszukać sieć, aby kierowała na podrobione strony, które następnie zainfekują Twój komputer.
- Wysyłanie gróźb– przykładem mogą być anonimowe lub osobowe maile, bądź SMS-y z pogróżkami, ale również grożenie na forach i grupach dyskusyjnych.
- Trollowanie– różnego typu nieprzyjazne zachowania wobec innych użytkowników Internetu, których celem jest rozbicie prowadzonej dyskusji. Przykładem mogą być komentarze jawnie pogardliwe wobec innych użytkowników, obsesyjne zwracanie uwagi na błędy ortograficzne, złośliwe wtrącanie niezwiązanych z tematem uwag i opinii, które można odnaleźć na grupach dyskusyjnych, forach, czatach itp.
- Hejting– publikowanie w Internecie, często pod pseudonimem, nienawistnych, krzywdzących, skrajnie krytycznych treści pod adresem innej osoby. Komentarze te są pozbawione rzeczowej argumentacji.
6. Inne rodzaje przemocy
„Często w czasie przerwy wychodziłem na zewnątrz. Wstydziłem się, bo inne dzieci miały jedzenie, a ja nic nie dostawałem z domu” – Kamil
Czasami przemoc obejmuje też inne obszary, jak na przykład:
- Zaniedbanie– brak zaspokajania potrzeb fizycznych i psychicznych jak odżywianie, edukacja, zdrowie, poczucie bezpieczeństwa i akceptacji przez rodziców/opiekunów. Zjawisko do dotyczy dzieci i młodzieży, osób niepełnosprawnych lub starszych.
- Zmuszanie do małżeństwa– wywieranie różnych form nacisku, w celu zmuszenia danej osoby do zawarcia związku małżeńskiego. W Polsce taki związek może zostać unieważniony. Naciski mogą dotyczyć jednej lub dwóch stron i mogą przybierać formę fizyczną, jak np. bicie czy przemoc seksualna oraz psychologiczną, np. groźby, argumenty o wstydzie lub hańbie dla rodziny czy naciski ekonomiczne.
AUTOR TEKSTU:
Agnieszka Chmielewska-Kołodziej
APLIKACJA DLA OSÓB DOŚWIADCZAJĄCYCH PRZEMOCY: