Czym jest psychoterapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR)?
Psychoterapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) to innowacyjne i pragmatyczne podejście terapeutyczne, które kładzie nacisk na przyszłościowe zmiany i osiągnięcie konkretnych celów, a nie na analizowanie przeszłości klienta. TSR została opracowana na początku lat 80. XX wieku przez Steve’a de Shazera i Insoo Kim Berg, pionierów w dziedzinie terapii krótkoterminowej. Jak podkreślają de Shazer i Berg (1997), kluczowym elementem TSR jest przekonanie, że klienci posiadają zasoby i umiejętności niezbędne do rozwiązania swoich problemów, a rola terapeuty polega na pomaganiu im w odkrywaniu i wykorzystywaniu tych zasobów .
Jak pracuje psychoterapeuta TSR?
Psychoterapeuci TSR stosują kilka fundamentalnych zasad i technik w swojej pracy, które pomagają klientom szybko i skutecznie rozwiązywać ich problemy:
- Poszukiwanie rozwiązań, a nie problemów: Zgodnie z badaniami de Shazera (1985), terapia koncentruje się na znajdowaniu rozwiązań, które działają, zamiast na szczegółowej analizie problemów. Terapeuta często pyta: „Co by było inaczej, gdyby problem zniknął?”
- Skupienie na celach: Jak zauważają Berg i Miller (1992), ustalenie konkretnych, mierzalnych i realistycznych celów jest kluczowe. Terapeuta wspiera klienta w definiowaniu tych celów oraz w tworzeniu planu działań prowadzących do ich osiągnięcia.
- Wykorzystanie zasobów klienta: Psychoterapeuci TSR pomagają klientom zidentyfikować i wykorzystać ich mocne strony, umiejętności oraz pozytywne doświadczenia z przeszłości. Jak wskazuje Franklin (2015), klienci często posiadają już odpowiednie narzędzia, lecz nie zdają sobie z tego sprawy.
Jak wygląda terapia TSR?
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach składa się z kilku etapów, które pomagają klientowi w osiąganiu pozytywnych zmian:
- Wstępna konsultacja i określenie celów: Na początku terapii terapeuta przeprowadza rozmowę, mającą na celu zrozumienie sytuacji klienta oraz jego oczekiwań. Zgodnie z podejściem opisanym przez de Shazera (1985), określenie celów jest kluczowe. Cele powinny być konkretne, mierzalne i osiągalne w krótkim czasie.
- Budowanie relacji i identyfikacja zasobów: Terapeuta wspólnie z klientem identyfikuje zasoby i pozytywne aspekty jego życia, które mogą być wykorzystane w procesie terapii. Jak zauważa Lipchik (2002), budowanie relacji opartej na zaufaniu i współpracy jest podstawą skutecznej terapii TSR.
- Formułowanie planu działania: W kolejnych sesjach terapeuta pomaga klientowi opracować i wdrożyć plan działania, który prowadzi do osiągnięcia celów terapii. Terapeuta zadaje pytania wspierające proces refleksji i samodzielne rozwiązania klienta.
- Monitorowanie i adaptacja: Franklin (2015) wskazuje, że równie ważne jak wdrożenie planu działania jest jego regularne monitorowanie i adaptacja w zależności od potrzeb. Terapeuta wspiera klienta, dokonując oceny postępów i wprowadzając ewentualne korekty.
- Zamknięcie terapii i utrzymanie osiągniętych zmian: Terapia kończy się, gdy klient osiągnie wyznaczone cele. Terapeuta pomaga klientowi w zintegrowaniu uzyskanych umiejętności i strategii, aby mógł samodzielnie radzić sobie w przyszłości.
Podsumowanie
Psychoterapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) to efektywne podejście, które pomaga klientom szybko osiągnąć pozytywne zmiany w życiu. Poprzez skupienie na zasobach, pozytywnych aspektach i konkretnych celach, TSR umożliwia klientom odkrycie własnego potencjału i zdolności do samodzielnego radzenia sobie z problemami. Praca psychoterapeuty TSR polega na wspieraniu, kierowaniu i zachęcaniu klientów do konstruktywnego działania, co czyni ten model terapii wyjątkowo skutecznym i wartościowym.
Polecane Książki:
- “In Search of Solutions: A New Direction in Psychotherapy” – Steve de Shazer, Insoo Kim Berg (1997)
- “More than Miracles: The State of the Art of Solution-Focused Brief Therapy” – Steve de Shazer, Yvonne Dolan (2007)
- “Solution-Focused Brief Therapy: A Handbook of Evidence-Based Practice” – Cynthia Franklin, Terry S. Trepper (2015)
Psychoterapeuci TSR:
Katarzyna Lubowicz
PSYCHOLOGOFERUJE PSYCHOTERAPIĘ: sesje indywidualne oraz par/małżeństw, z osobami dorosłymi (od 18 r.ż.), sesje w języku polskim i angielskim, NURT PRACY: TSR